NFTها چگونه به وجود آمدند و چه کسی آنها را پایه‌گذاری کرد؟ بستگی دارد از چه کسی بپرسید. برخی ریشه‌های آن را به «کوین‌های رنگی» برمی‌گردانند که به سال ۲۰۱۲ بازمی‌گردد، حتی پیش از آنکه اصطلاح NFT ابداع شود. کوین‌های رنگی نشان‌دهنده‌ی مقادیر اندکی از بیت‌کوین بودند که هدفشان افزودن داده‌های اضافی به تراکنش‌ها بود. با این حال، این تنها یک آزمایش شکست‌خورده بود.
تاریخچه‌ای کوتاه از NFTها:
برخی دیگر می‌گویند اولین NFTای که تا به حال ساخته شده، «کوانتوم» اثر کوین مک‌کوی در ماه مه ۲۰۱۴ است. تنها همین اثر هنری تکرارنشدنیِ دیجیتال متحرک از یک هشت‌ضلعی تپنده، تنها در سال گذشته به مبلغ هنگفت ۱.۴ میلیون دلار فروخته شد!
اگر در نیم‌دهه‌ی گذشته صحنه‌ی ارزهای دیجیتال را دنبال می‌کردید، شاید چیزهایی درباره‌ی پدیده‌ای به نام «کریپتوکیتیز» شنیده باشید. کریپتوکیتیز که در سال ۲۰۱۷ از علاقه‌ی فراوان اینترنت به این دوستان بامزه‌ی گربه‌سان متولد شد، یکی از اولین پیشگامان موفق NFTها بود.
در این بازی، بازیکنان می‌توانستند گربه‌های مجازی با تعداد محدود را خریداری و پرورش دهند، ویژگی‌های کمیاب را کشف کنند و پاداش بگیرند. از آن‌جا، بازی‌های مشابهی با قابلیت‌هایی توسعه یافتند که به بازیکنان امکان می‌داد جوایز و اقلام کلکسیونی درون بازی را همزمان با مالکیت این دارایی‌های دیجیتال منحصر به فرد، به دست آورند.
برخی از نمونه‌های مشهور اخیر این موارد عبارتند از «تاپ شات NBA» و «اکسی اینفینیتی». در سال‌های بعد، پول همچنان به سمت NFTها سرازیر شد و باعث شد چندین هنرمند دیجیتال یک‌شبه به میلیونر تبدیل شوند.
یک نمونه از این موارد مایک وینکلمن (با شهرت بیشتر به نام بیپل) است که اثر NFT او برای کلاژ «روزهای معمولی: ۵۰۰۰ روز اول» در سال ۲۰۲۱ با قیمت رکوردشکنی ۶۹ میلیون دلار فروخته شد. بازار NFT نیز فراتر از صحنه‌ی بازی به موسیقی، هنر دیجیتال، متاورس و املاک مجازی گسترش یافت.
شما حتی می‌توانید «آواتارهای NFT» خریداری کنید که به‌عنوان عکس پروفایل در اینستاگرام یا تیک‌تاک قابل استفاده باشند. اگر تعجب می‌کنید که چرا کسی حاضر است برای به دست آوردن یک تصویر JPEG برای استفاده به‌عنوان عکس پروفایل، پول هنگفت خرج کند، به آن به‌عنوانِ تجمل دیجیتال نهایی نگاه کنید.
این مفهومی شبیه به دنیای واقعی است؛ جایی که کسانی که می‌خواهند نشان دهند ثروت و دسترسی به محصولات انحصاری دارند، می‌توانند این کار را با برندهایی مانند رولکس، لامبورگینی و لویی ویتون انجام دهند. در دنیای ارزهای دیجیتال، کسانی که می‌خواهند ثروت خود را به رخ بکشند، می‌توانند همین کار را با NFTها انجام دهند؛ زیرا چند برند انحصاری ارز دیجیتال ظهور کرده‌اند.
پروژه‌های هنری محبوب NFT با عکس پروفایل (PFP) مانند «کریپتوپانک» و «کلاب قایق‌های خسته» مجموعه‌ها و عضویت‌های NFT با تعداد محدود هستند و ارزان به دست نمی‌آیند. در سال ۲۰۱۷، مجموعه‌ای از کریپتوپانک‌ها به مبلغ تقریباً ۱۷ میلیون دلار فروخته شد!
و در سال ۲۰۲۲، قیمت اولیه‌ی متوسط برای یک NFT از کلاب قایق‌های خسته می‌تواند به راحتی بیش از ۱۰۰ هزار دلار باشد! احتمالاً فکر می‌کنید: «می‌توانم روی یکی از این تصاویر آواتار NFT کلیک راست کنم و از آن در پروفایل خودم استفاده کنم. نیازی نیست برای این کار خرج هنگفتی بکنم!»
این کاملاً درست است، اما کلیک راست به شما امکان اثبات اصالت و مالکیت تصویر را نمی‌دهد که بخش عمده‌ای از ارزش ذاتی آن را تشکیل می‌دهد. دوباره، به همین دلیل است که مونالیزای واقعی بیش از ۸۰۰ میلیون دلار ارزش دارد، در حالی که یک کپی از آن را می‌توان در Amazon.com با قیمت ۵۲ دلار پیدا کرد.
بنابراین، جای تعجبی ندارد که برندهای برتر NFT مانند کریپتوپانک‌ها راه خود را به کیف پول‌های دیجیتال افراد مشهوری مانند جی‌زی، اسنوپ داگ، استیو آوکی، جیسون درولو و سرنا ویلیامز باز کرده‌اند. و به احتمال زیاد، نفوذ افراد مشهور این برندهای NFT را بیشتر به عنوان کالاهای موقتی تثبیت کرد و ارزش آنها را به طور قابل توجهی افزایش داد.
با سرعتی که این صنعت در حال رونق است، به نظر می‌رسد هر کسی می‌تواند گواهی دیجیتال توکن‌شده‌ای را روی یک سنگ بگذارد و آن را NFT بنامد. و درست هم همینطور است. NFTهای کلیپ‌آرت از تصاویر JPEG سنگ که به نام EtherRocks شناخته می‌شوند در آگوست ۲۰۲۱ به قیمت کمی بیش از یک میلیون دلار فروخته شدند.
البته، همه NFTها ارزش مالکیت ندارند و حفاری در میان انبوه عظیم «زباله‌ی NFT» برای یافتن گنج واقعی می‌تواند چالش‌برانگیز باشد. علاوه بر این، این صنعت غریبه با کلاهبرداری‌های خوب و قدیمی شما نیست.
همینطور که شاهکارهای معمولی مونه و رامبراند در معرض جعل و تقلب قرار دارند، NFTها نیز مملو از تقلبی هستند. حتی OpenSea، مشهورترین بازار NFT در جهان، هشدار می‌دهد که بیش از ۸۰ درصد از لیست‌ها جعلی یا مجموعه‌های تقلبی بوده‌اند.
همچنین، درست مانند دنیای ICO، «کلاهبرداری‌های فرار» نیز در صنعت NFT رایج است. این اتفاق زمانی می‌افتد که یک پروژه NFT واقعی با ویژگی‌های هیجان‌انگیز و بازده‌های امیدوارکننده تبلیغ می‌شود، فقط برای اینکه کلاهبرداران (و وجوه سرمایه‌گذاری‌شده) ناگهان ناپدید شوند.
و البته، چه کسی می‌تواند طرح‌های پمپ و تخلیه معمولی را فراموش کند؟ در این مورد، کلاهبرداران یا «اینفلوئنسرها» یک مجموعه NFT را خریداری می‌کنند و عمداً در رسانه‌های اجتماعی آن را بیش از حد تبلیغ می‌کنند تا FOMO (ترس از دست دادن فرصت) را در بین دنبال‌کنندگان خود ایجاد کنند. هنگامی که قیمت به اندازه کافی بالا رفت، دارندگان اولیه موقعیت‌های بزرگ خود را نقد می‌کنند و بقیه افراد ساده را با قیمت‌های پایین NFTهای خود رها می‌کنند.
NFTها در مدت زمان کوتاهی راه درازی پیموده‌اند. از ریشه‌های نسبتاً مبهم خود در سال ۲۰۱۲، به پدیده‌ای تبدیل شده‌اند که فرهنگ عامه و دنیای مالی را تحت تأثیر قرار داده است. هنوز هم بحث‌های زیادی در مورد ارزش و پایداری بلندمدت NFTها وجود دارد، اما پتانسیل آنها برای متحول کردن نحوه ایجاد، مالکیت و تعامل با محتوای دیجیتال غیرقابل انکار است. همانطور که این فناوری به تکامل خود ادامه می‌دهد، جالب خواهد بود که ببینیم NFTها در آینده چگونه مورد استفاده قرار می‌گیرند.
